معیارهای شایستگی مدیریت ازنگاه علم مدیریت

علم مديريت به منزلة علم اداره سازمان ها، معيارهايي را براي شايستگي افراد، به ويژه هنگام انتخاب و انتصاب آنان در پست هاي مختلف مورد توجه قرار داده است؛ زيرا در ارتقا، شايستگي معنا و مفهوم پيدا مي كند. عمده ترين معيارهاي شايستگي را مي توان به شرح ذيل برشمرد:

١. مهارت هاي مديريتي و سرپرستي: مديري شايسته است كه فنون برنامه ريزي، سازماندهي و هماهنگي مناسب كار، نيروها و امكانات سازمان، سرپرستي و هدايت امور سازماني، گروهي و فردي، درك موقعيت و به كارگيري سبك مديريت مناسب، هدف گذاري دقيق و مشخص فردي و گروهي، پيگيري، بررسي و كنترل مسائل و امور مهم، آگاهي از تشكيلات، قوانين و رويه هاي اداري و مالي سازمان را داشته باشد. بنابراين، داشتن مهارت هاي مديريتي و سرپرستي، يكي از مهم ترين ويژگي هاي فرد شايسته است.

٢. مهارت هاي تصميم گيري: تصميم گيري جوهره مديريت است. بنابراين، مديران بايد داراي مهارت تصميم گيري به موقع، قاطع و همراه با دقت، توجه به اهداف و استراتژي ها، ديدگاه ها و وضعيت سازمان و هماهنگي با بخش هاي ديگر سازمان در تصميم گيري، به اجرا گذاشتن سريع تصميمات اتخاذشده و اثربخشي تصميم هاي گرفته شده باشد.

٣. خلاقيت و نوآوري: خلاقيت براي بقاي هر سازماني ضروري است. به همين دليل، فردي شايسته است كه بتواند با ارائه طرح ها و راه حل هاي خلاقانه براي حل مسائل و بهبود وضع موجود، با موقعيت هاي جديد و كارهاي دشوار و چالش برانگيز، رويارويي كند.

٤. مهارت هاي رهبري: برقراري ارتباط مناسب با ديگران، ايجاد انگيزش در زيردستان در جهت اهداف سازمان، تأييد، ترغيب و تشويق كار خوب، راهنمايي، حمايت و فراهم آوردن زمينه رشد افراد، نفوذ در ديگران و جلب احترام آنان نسبت به خود، ازجمله مهارت هاي رهبري است كه فرد شايسته بايد داشته باشد.

٥. مهارت هاي فني: توانايي استفاده از دانش خاص و بهره مندي از فنون و منابع مختلف در فعاليت هاي اجرايي، داشتن مهارت هاي فني در مديريت سطوح پايين، به دليل ماهيت سرپرستي و مشكل گشايي آن اهميت بسياري دارد .

٦. مهارت هاي ادراكي: منظور از مهارت هاي ادراكي، توانايي درك پيچيدگي هاي سازماني، تشخيص عوامل اصلي و درك ارتباط آنها با ساير عوامل درون و برون سازماني و نقش و جايگاه خود در موقعيت هاي مختلف است. اين مهارت، براي احراز پست مديريت عالي به خاطر نقش رهبري آن بسيار اهميت دارد.

٧. مهارت هاي انساني: مهارت انساني ، يعني مهارت ايجاد ارتباط صريح، آزاد، منصفانه و بدون حب و بغض و همراه با اطمينان متقابل نسبت به ديگران، كه اساس كار مديريت است.

٨. مهارت هاي گفت وگو و مذاكره: امروزه مذاكره از بحث روابط صنعتي به صف مقدم مهارت هاي ضروري يك مدير تغيير مكان داده است. هر انساني همواره در حال مذاكره كردن است. سخنران و شنونده خوبي بودن، هنر است. از اين رو، بايد براي درك نظر و موضع ديگران براي انجام مذاكرات سازنده و مؤثر در درون و بيرون سازمان تلاش كرد .

٩. مهارت هاي اطلاعاتي: مديران و افراد شايسته بايد توان گردآوري، انتشار و به كارگيري به موقع اطلاعات صحيح مربوط را در اموري مانند برنامه ريزي، پيش بيني و قضاوت داشته باشند .

10. مهارت رايانه اي: توانايي استفاده از رايانه در انجام امور و وظايف، از الزام هاي ضروري دنياي جديد است. قانع نشدن به وضع موجود و تلاش براي خود سازي، پذيرش چالش هاي شغل جديد، وجود زمينة لازم براي رشد و كسب مهارت بيشتر در موارد ده گانه مزبور است (نصر اصفهاني، 1389).